Christiaan Huygens was een zeer veelzijdig Nederlandse wetenschapper die leefde in de 17e eeuw. Hij bedacht o.a. het slingeruurwerk en de toverlantaarn, ontwierp telescopen en microscopen en sleep zelf lenzen. Ook ontdekte hij een maan bij Saturnus en gaf een verklaring voor de ring om deze planeet.
Saturnus.
Saturnus is van de zon af gerekend de zesde planeet in ons zonnestelsel en op Jupiter na de grootste. Tegenwoordig weten we dat de ring om Saturnus uit ijs en stofdeeltjes bestaat. In de tijd van Christiaan Huygens waren er nog geen goede telescopen en zagen de meeste mensen Saturnus als een grote bol met twee oren.
Telescopen van Huygens
Christiaan Huygens ontwierp grote telescopen met lange brandpuntsafstanden om een sterkere vergroting te bereiken. Nadeel van lange telescopen is dat ze doorbuigen. Hier verzon Huygens iets op; hij maakte een buisloze telescoop (zie figuur). Met zijn telescoop keek hij naar Saturnus en bedacht dat het geen planeet was met een rare vorm, maar dat er een ring om de planeet zat. Hij berekende dat door de draaiing van Saturnus, de ring op een bepaald moment alleen nog maar als een streep te zien zou zijn. Zijn voorspelling kwam uit.
Schets van Huygens van zijn buisloze telescoop.
Ringen
Nu, zo’n 350 jaar na de observaties van Huygens, zijn er nog veel betere telescopen gebouwd en kunnen we Saturnus en zijn ring in veel meer detail zien. We weten inmiddels dat de ring niet één grote ring is, maar uit allemaal afzonderlijke ringen bestaat.
Huygensjaar
2013 is uitgeroepen tot Huygensjaar. In de Grote Kerk in Den Haag is een tentoonstelling over Christiaan Huygens en zijn vader Constantijn die naast staatsman ook dichter, componist en geleerde was. In Museum Boerhaave in Leiden is een tentoonstelling voor kinderen over de uitvindingen van Christiaan Huygens en in Voorburg kun je Hofwijck, het buitenhuis van de familie Huygens, bezoeken.
Christiaan Huygens. Schilderij van Caspar Netscher uit 1671.