Soms verrast de natuur(kunde) ons met iets dat eigenlijk heel kunstzinnig is. Kijk maar eens naar deze bewegende biljartballen.
Al schommelend in de speeltuin heb je misschien wel eens gemerkt dat het uitmaakt of je op een schommel zit met een lang touw of met een kort touw. De lengte van het touw heeft namelijk invloed op de frequentie van de slingerbeweging, of anders gezegd op de tijdsduur van één slingerbeweging. Hoe langer het touw van de schommel, hoe langer het duurt voordat je één keer heen en weer geschommeld bent.
Schommelende biljartballen
Wat gebeurt er nu als je een aantal even zware biljartballen ophangt aan touwtjes met verschillende lengtes vastgebonden aan een horizontale staaf en je deze ballen allemaal tegelijk loslaat onder dezelfde hoek? Dat kun je mooi zien in dit filmpje:
Filmpje: De kunst van de natuurkunde – een demonstratie van orde en chaos. Bron: YouTube.
Wat je ziet is werkelijk prachtig. In het begin lijken de ballen als een soort slang te kronkelen, dan weer lijken ze op een chaotische manier door elkaar te gaan bewegen, of groeperen ze zich in meerdere verticale strengen. Hoe dit komt? Hoe langer het touwtje aan de bal, hoe langer de bal erover doet om één keer heen en weer te schommelen. Hierdoor gaat een bal naarmate het touwtje langer is, verder achterlopen. Uiteindelijk komt er ook een punt waarop alle ballen weer dezelfde uitwijking hebben, maar dan heeft iedere bal wel een ander aantal slingerbewegingen gemaakt. De figuren die de ballen vormen, afgewisseld met de ogenschijnlijk chaotische bewegingen hebben iets kunstzinnigs. Het blijft verbazen!