Enzymen komen voor in al je cellen. Ze zorgen ervoor dat alle chemische processen in de cel vlot kunnen verlopen. Maar enzymen komen ook voor buiten je cellen. Bijvoorbeeld in spuug. In deze proef ga je je eigen enzymen in actie zien.
Achtergrond
Je weet waarschijnlijk dat in je verteringsstelsel al het voedsel dat je binnenkrijgt wordt afgebroken. Dat afbreken gebeurt mechanisch, door te kauwen, maar ook chemisch. Met behulp van enzymen dus. Iedere keer als je iets eet zorgen de enzymen in je speeksel ervoor dat één bepaalde stof wordt afgebroken: zetmeel. Zetmeel zit bijvoorbeeld in aardappelen, brood, pasta en rijst. Zetmeel kun je aantonen met jodium. Laat maar eens een druppeltje jodium op een witte boterham vallen. Het (gele) jodium kleurt dan ineens blauw-zwart. We zeggen: jodium is een indicator voor zetmeel.
Benodigdheden
- Aardappelzetmeel (te koop bij de supermarkt)
- Jodium of betadine
- Twee reageerbuisjes of kleine glazen potjes
- Twee pannetjes
Voorbereiding
- Meng een half theelepeltje aardappelzetmeel in een kopje water.
- Verwarm het mengsel langzaam in het pannetje. Blijf tijdens het verwarmen het mengsel af en toe doorroeren. Als het water begint te koken, draai dan het vuur uit.
- Meng nog eens twee kopjes (koud) water door het zetmeelmengsel.
- Je hebt nu gekookt zetmeel’gemaakt.
De proef
- Het is voor de proef belangrijk dat het mengsel ongeveer de temperatuur heeft van je lichaam (37°C). Dan werken je enzymen het beste. Vul daarom het tweede pannetje met water dat ongeveer even warm aanvoelt als je eigen lichaam. Gebruik eventueel een thermometer om de temperatuur precies te bepalen.
- Giet in beide reageerbuisjes (of glazen potjes) een beetje van het zetmeelmengsel. Een paar eetlepels is voldoende.
- Doe in één van de buisjes (of potjes) wat van je eigen speeksel.
- Leg beide buisjes (of potjes) in het pannetje met warm water.
- Wacht 10 minuten.
- Druppel in ieder buisje (of potje) wat jodium.
- Wat gebeurt er? Zit in ieder buisje nog steeds zetmeel?