2 januari 1867, 25 december 1956, 5 februari 1979 en 13 juli 2018. Zo maar een paar data die je niet gek voorkomen. Je zou vreemder opkijken als iemand tegen je zou zeggen dat we nu in het jaar 5779 leven. Of in het jaar 1439. Toch is dat ook waar.
In Nederland gebruiken we de Christelijke jaartelling (deze wordt ook wel de gregoriaanse jaartelling genoemd). Volgens deze jaartelling duurt een jaar 365 dagen (366 bij een schrikkeljaar). Dit aantal dagen is gebaseerd op de tijd die de aarde nodig heeft om rond de zon te draaien: 365,25 dagen. In veel andere landen worden andere jaartellingen gehanteerd. Voorbeelden hiervan zijn de Joodse en de Islamitische jaartelling.
Kalendersteen van de Azteken, een volk dat tussen ongeveer 1200 en 1521 in het huidige Mexico leefde. Hun kalender bestond uit 365 dagen. Foto: Wikipedia - El Comandante.
Joodse jaartelling
De Joodse jaartelling begint 3761 jaar voor de Christelijke jaartelling en jaren bestaan uit 354 dagen. Dit komt omdat de maanden net zo lang zijn als een maancyclus. Elke maand begint met nieuwe maan. In 2018 is het Joodse nieuwjaar op 9-11 september en wordt Rosj Hasjana genoemd.
In de Joodse jaartelling heeft men af en toe een schrikkelmaand, waardoor het jaar langer duurt, namelijk 384. Deze schrikkelmaand wordt gebruikt zodat het voor het jodendom belangrijke Pesach in de lente valt en het Loofhuttenfeest in de herfst.
Islamitische jaartelling
De Islamitische jaartelling begint 622 jaar na de Christelijke Jaartelling. Een jaar duurt net als bij de Joodse jaartelling ongeveer 354 dagen omdat ook hier met maancycli wordt gerekend. In 2018 valt het Islamitische nieuwjaar op 11 september. Dit wordt Ras als-Sanah al-Hijriyah genoemd.
De Koran verbiedt expliciet het invoegen van schrikkeldagen of -maanden, dus een jaar duurt altijd 354 dagen. In het jaar 20.870 hebben de Islamitische en de gregoriaanse jaartelling hetzelfde jaar. Daarna zal de islamitische jaartelling voor gaan lopen op de gregoriaanse.
Verschil duur van een jaar
Het verschil tussen de duur van een jaar bij de Christelijke jaartelling en de Joodse en de Islamitische jaartelling komt doordat de Christelijke jaartelling gebaseerd is op de zon en de andere twee op de maan.