Wie kan er nog zonder internet? Nog maar een handjevol mensen gebruikt nooit internet (in 2018 waren dat volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek bijna 900.000 Nederlanders, zes procent van de bevolking). Internet is dan ook erg handig: even iets opzoeken, of iets bestellen, met een paar muisklikken is het gebeurd. Toch weet je vaak niet welke technologie er achter het internet zit. Of hoor je termen, die je misschien niet kent. Weet jij bijvoorbeeld wat een IP-adres is of een bit?
Dat iedere telefoon een eigen telefoonnummer heeft, vinden we heel normaal. Maar heb je je wel eens afgevraagd hoe dat zit met computers? Ook elke computer heeft een eigen nummer waarmee de computer zichtbaar is op het internet. Zo’n nummer noem je het IP-adres. De afkorting IP staat voor Internet Protocol. De term protocol staat hier niet voor niets in: een protocol is een overeenkomst waarin precies beschreven is welke regels en afspraken er gelden, in dit geval voor het internet.
Computer-bits
Nieuwe IP-adressen van een computer bestaan meestal uit een code met 128 bits (Internet Protocol versie 6). Computers rekenen altijd in bits: de geheugencellen van computers zijn eigenlijk miljoenen piepkleine schakelaartjes die aan of uit kunnen staan. Een computer-bit heeft daarom maar twee waarden: “0” (schakelaar uit) of “1” (schakelaar aan).
Beschikbaar aantal IP-adressen
Aangezien een bit twee waarden heeft, kun je met de 128 bits voor een IP-adres 2128 verschillende adressen maken, dat zijn ongeveer 3,4 *1038 adressen. Om een idee te geven: dat is 3,4 x 100 x 1 miljard x 1 miljard x 1 miljard x 1 miljard. Als je bedenkt dat 1 miljard seconden gelijk is aan 32 jaar, dan kun je je voorstellen dat dit een enorm getal is en er dus genoeg adressen zijn om te voldoen aan de grote vraag naar IP-adressen in de wereld. Nu is het niet zo dat iedere computer een willekeurig adres heeft. Meestal is het eerste deel van je IP-adres het deel dat aangeeft bij welk webhostingbedrijf je bent aangemeld. Dus heb je internet via KPN, dan is het linkerdeel van je IP-adres het KPN hostingadres. Het laatste deel van je adres is dan jouw specifieke computeradres.
Voorbeeld lP-adres
Een IP-adres opschrijven als een reeks van nullen en enen (dit noem je een binair getal) is natuurlijk niet zo overzichtelijk. Daarom verdelen ze de reeks van 128 nullen en enen vaak in 8 groepen van 16 nullen en enen. Elke afzonderlijke groep kun je dan weer opsplitsen in vier nog kleinere groepjes van 4 nullen en enen. Deze kleine groepjes kun je vervolgens omzetten in een hexadecimaal getal. Een hexadecimaal getal is een getal dat naast de cijfers 0 t/m 9 ook nog uit de letters A t/m F kan bestaan. Daardoor heb je 16 mogelijke opties in plaats van 10 zoals we dat gewend zijn in het decimale stelsel dat wij normaal gesproken altijd gebruiken.
Stel nu dat een groepje er zo uitziet (16 nullen en enen):
1100 - 0101 - 0110 - 0010
Deze set binaire getallen kun je dan met een tabel (figuur 1) omrekenen naar het hexadecimale getal:
C562.
| Hexadecimaal | Decimaal | Binair |
| 0 | 0 | 0000 |
| 1 | 1 | 0001 |
| 2 | 2 | 0010 |
| 3 | 3 | 0011 |
| 4 | 4 | 0100 |
| 5 | 5 | 0101 |
| 6 | 6 | 0110 |
| 7 | 7 | 0111 |
| 8 | 8 | 1000 |
| 9 | 9 | 1001 |
| A | 10 | 1010 |
| B | 11 | 1011 |
| C | 12 | 1100 |
| D | 13 | 1101 |
| E | 14 | 1110 |
| F | 15 | 1111 |
Figuur 1: Omrekentabel naar hexadecimale, decimale en binaire getallen.
Bij een IP-adres schrijven ze alle 8 groepjes op deze manier uit en zetten ze tussen de hexadecimale getallen dubbele punten. Het IP-adres kan er dan bijvoorbeeld zo uitzien:
IP-adres: 2001:0DB8:85A3:0000:1319:8A2E:0370:7344
Niet anoniem
Doordat elke computer een eigen IP-adres heeft, zijn de dingen die gebeuren op internet nooit helemaal anoniem. Hierdoor is de persoon achter een IP-adres na enig speurwerk vaak wel te achterhalen. Politie en justitie doen dit dan ook als het nodig is om netwerken van criminelen op te rollen of om de daders in misbruikzaken te achterhalen.
