In dit simpele experiment kun je een frisdrankblikje laten imploderen met behulp van luchtdruk! Door ervoor te zorgen dat de druk aan de binnenkant van het blikje veel lager wordt dan die aan de buitenkant, laat je de lucht om het blikje heen het blikje samenpersen.
Benodigdheden
- Een leeg frisdrankblikje
- Een kookplaat of gasvlam
- Iets om het (hete) blikje mee vast te pakken, bijvoorbeeld twee vorken of een pastatang,
- Een bak met koud water (hoe kouder hoe beter, maar water dat een tijdje in de koelkast heeft gestaan moet al genoeg zijn)
De benodigdheden voor deze proef in beeld
Uitvoering
Doe een beetje water in het blikje. Het hoeft niet veel te zijn, ongeveer een achtste deel van het blikje zou al ruim genoeg moeten zijn.Zet het blikje op de kookplaat, of hou het boven de gasvlam, en wacht tot het water goed kookt.Je ziet het als er damp uit het blikje komt, laat het vervolgens nog heel even doorkoken. Dan weet je zeker dat het blikje goed gevuld is met waterdamp.Pak het blikje dan vast en dompel het ondersteboven in de bak met koud water. Het beste werkt het als je het blikje tot op de bodem van het bakje in het water stopt. Kijk wat er gebeurt!
Het verpletterende proefje
Verklaring
Als het water gaat koken, verdampt het (dus het verandert van water in waterdamp). Dat gebeurt bij een temperatuur van 100 graden. Terwijl het water verdampt blijft die temperatuur gelijk. Al die waterdamp duwt de lucht uit het blikje weg en vult zelf het blikje helemaal.
Als je het blikje dan in het koude water houdt, daalt die temperatuur in een klap ongeveer 80 tot 100 graden! Doordat de temperatuur zo snel daalt, condenseert al die waterdamp in het blikje (dat wil zeggen dat de waterdamp weer verandert in waterdruppeltjes). Vloeibaar water neemt veel minder ruimte in dan waterdamp. Doordat het volume van wat er in het blikje zit daalt, gaat de druk in het blikje enorm omlaag. Daardoor wordt het water naar binnen getrokken om die lege ruimte op te vullen. Maar dat gaat veel minder snel dan het condenseren van het water (zeker als je de opening tegen de bodem aan duwt zodat er geen water doorheen kan), zodat de lege ruimte niet opgevuld wordt. Wat gebeurt er dan?
Binnenin het blikje zit niets meer wat tegen de wand aan duwt. Maar aan de buitenkant zit nog genoeg: de lucht! De atmosfeer van de aarde is meerdere kilometers dik, dus bovenop het blikje rust een kolom lucht van een kilometer of wat. Nou lijkt het natuurlijk alsof lucht niets weegt, maar een paar kilometer lucht weegt genoeg om een frisdrankblikje samen te persen!
Bekijk hoe een vat ook vertpletterd wordt door de luchtdruk