Soms zie je een dood dier. Een dier dat is aangereden of een dier dat de kou in de winter niet heeft overleeft. Maar als je bedenkt dat alle dieren die je ziet een keer doodgaan, dan zijn er maar weinig dode dieren. Wat gebeurt er met al die dode dieren in de natuur?
Alle levende wezens vormen samen een grote voedselkringloop die bestaat uit producenten, consumenten en reducenten.
Producenten
Allereerst heb je de producenten. Dit zijn organismen die door middel van zonlicht en voedingsstoffen uit het milieu zelf energie kunnen produceren. Denk hierbij aan planten en algen.
Primaire consumenten
Deze producenten worden gegeten door de primaire consumenten. Dit zijn organismen die planten eten om te groeien en in leven te blijven. Primaire consumenten zijn herbivoren (dieren die uitsluitend planten eten, bijvoorbeeld konijnen en olifanten) en omnivoren (dieren die zowel planten als andere dieren eten, zoals mensen en varkens).
De zeeleguaan, die voorkomt op de Galapagoseilanden, is een herbivoor. Hij eet uitsluitend algen uit de zee en is daardoor een primaire consument. Afbeelding: Wikipedia.
Secundaire en tertiaire consumenten
Daarna komen de secundaire en eventueel de tertiaire consumenten. Dit zijn dieren die andere dieren eten om aan energie te komen. Denk hierbij aan de eerdergenoemde omnivoren maar ook aan carnivoren (dieren die vrijwel uitsluitend andere dieren eten, zoals leeuwen, roofvogels en krokodillen).
Reducenten
Als laatste in de voedselketen komen de reducenten. Dit zijn organismen die dode organismen omzetten in bruikbare voedingsstoffen. Tot deze groep behoren de bacteriën en schimmels. Met de voedingsstoffen die zij maken kunnen planten en algen weer energie produceren. En zo is de cirkel rond.De voedselkringloop zorgt er dus voor dat alle dode dieren en planten worden opgeruimd en hun voedingsstoffen weer worden hergebruikt.
Links een voedselketen voor een aantal soorten afgebeeld als een piramide. Rechts zie je dat de verbanden veel complexer zijn. Afbeelding vrij naar Thompsma, Wikipedia.
Piramide
Vaak wordt de voedselkringloop afgebeeld als een piramide, met onderaan de producenten en bovenaan de tertiaire consumenten. Omdat er veel meer producenten zijn dan consumenten, krijg je een piramidevorm. Maar in werkelijkheid is het systeem veel complexer. Bijvoorbeeld omdat herbivoren ook vaak per ongeluk kleine dieren eten die tussen hun voedsel leven. En tertiaire consumenten eten niet alleen secundaire consumenten, maar ook primaire consumenten en soms ook planten. Daarnaast heb je ook nog parasieten (zoals vlooien en luizen) die in alle niveaus voorkomen.
Schooltv-filmpje
Je kunt hier nog een filmpje van School TV bekijken over de voedselkringloop.